چکیده :

در مورد رابطه علم و دین بعد از نظریه تعارض که مدتها در غرب مطرح بود نظریه های دیگری پدید آمد که برخی قائل به تمایز و برخی قائل به مکمل بودن آن دو نسبت به یکدیگر بودند . برای نظریه مکمل بودن آن دو نیز تقریرها و دیدگاههای گوناگونی وجود دارد . اینجا به یک تبیین در مورد مکمل بودن آن پرداخته شده است . در بخش نخست که بیشترین سهم به آن اختصاص یافته است یاری‌های دین به علم و در بخش کوتاه دیگر یاری های علم به دین بررسی می‌شود . بخش نخست یاری‌های دین به علم را در چهار قسمت تبیین
می‌سازد : مبارزه با موانع ، فراهم سازی زمینه، اعطاء پیشفرض‌های عام و اعطاء پیشفرضهای خاص که مورد نیاز علم اند و علوم نه در آنها نظر کرده‌اند و نه در آنها نظر می‌توانند کرد . از این چهار مورد سهم عمده کلام در دو قسمت اخیر خواهد بود . از پیشفرض‌های عام پنج مورد مطرح گشته که از این قرارند : واقعیت داشتن طبیعت ، مثبت شمردن طبیعت ، قانونمندی آن ، وحدت رویه قوانین آن و قادر بودن آدمی به سیطره بر قوانین طبیعی سپس در مورد پیش‌فرضهای خاص مورد نیاز علوم انسانی که از سوی برخی ادیان به علم می‌تواند داده شود بحث می‌شود و در انتها، مجال کوتاه باقیمانده به یاری های علم به دین اختصاص یافته است .

کلید واژه‌ها : علم ، دین ، پیشفرضهای عام ، پیشفرضهای ویژه .

 In the case of the relationship between science and religion

after the diversity hypothesis that was mentioned in west for a long time , there were some more hypothesis that some of them believed in difference and some believed that they are supplementary to each other . For supplementary hypothesis , also there are different views and opinions . Here we have a study about being Supplementary . In the first part which has the most attention , assistances of religion to Science and in the other part assistances of science to religion will be studied . The first section devides the assistances of religion to science to four parts : combat with obstacles . preparing context , giving some general and specific views which are necessary for science and science hasn"t studied them and also can"t study them . Among these four points the major part of discussion is for the last two parts . Five points of general views which are mentioned are like these : reality of nature , having a positive attitude about nature , having special rules and unity of it"s rules and the ability of human kind for supremacy on natural rules , and then we will talk about necessary specific views for humam sciences that some of the religions can attribute them to science and in the last part we have assistances of science to religion .